WSPÓŁPRACA
JAK BUDOWAC I WSPIERAĆ EKONOMIĘ SPOŁECZNĄ W GMINIE
KROK 1. SPRAWDŹ, JAKIE PODMIOTY EKONOMII SPOŁECZNEJ DZIAŁAJA W TWOJEJ GMINIE
Nie ma jednego spisu ze względu na dużą różnorodność form w jakich działają podmioty ekonomii społecznej, przedsiębiorstwa społeczne.
Stowarzyszenia, fundacje, spółki, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, spółdzielnie socjalne, spółdzielnie pracy oraz spółdzielnie inwalidów i niewidomych z całej Polski znajdziesz w Krajowym Rejestrze Sądowym lub na portalu ngo.pl.
Jeśli szukasz podmiotów ekonomii społecznej w województwie podkarpackim łatwo odnajdziesz je dzięki naszej stronie www.old.es.rops.rzeszow.pl
Taka wiedza pozwoli podjąć współpracę z podmiotami już istniejącymi albo określić w jakich obszarach brakuje działalności podmiotów ekonomii społecznej.
KROK 2. SZUKAJ PARTNERÓW, KTÓRZY POMOGĄ W PODJĘCIU DZIAŁAŃ NA RZECZ ROZWOJU EKONOMII SPOŁECZNEJ W TWOJEJ GMINIE.
Partnerami, mogą być m.in.:
- Instytucje pomocy społecznej,
- Instytucje rynku pracy,
- Organizacje pozarządowe,
- Lokalni liderzy,
To właśnie te podmioty najczęściej wykorzystują narzędzia ekonomii społecznej przy rozwiązywaniu problemów społecznych mieszkańców danej Gminy. Ich wiedza i doświadczenie pomogą wykorzystać możliwości jakie stwarza ekonomia społeczna.
KROK 3. WSPIERAJ PRZEDSIĘBIORCZOŚC SPOŁECZNĄ W TWOJEJ GMINIE
FINANSOWO:
Istnieje kilka możliwości finansowego wsparcia przedsiębiorczości społecznej w gminie, część z nich dotyczy wsparcia tylko dla spółdzielni socjalnych.
- Bezzwrotna dotacja na rozpoczęcie działalności w spółdzielni socjalnej – dostępna w ramach środków z Funduszu Pracy, których dysponentem jest powiatowy urząd pracy bądź ze środków unijnych, w ramach projektów wsparcia ekonomii społecznej,
- Udzielenie pożyczki lub poręczenia na realizację zadań w sferze pożytku publicznego, na zasadach określonych w odrębnych przepisach (ustawa o finansach publicznych i ustawa
o samorządzie gminnym), - Dotacja w ramach wsparcia bądź powierzenia realizacji zadania publicznego z obszaru pożytku publicznego na mocy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Z tego wsparcia korzystać może organizacja pozarządowa, kościelna osoba prawna, spółdzielnia socjalna bądź spółka non-profit. Jednak tego typu dotacja nie może dotyczyć wsparcia w obszarze prowadzonej przez dane podmioty działalności gospodarczej,
a jedynie w obszarze działalności społecznej, - Zlecenie wykonania usługi bądź dostarczenia towaru w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych, z możliwością wykorzystania klauzul społecznych (więcej na stronie www.old.es.rops.rzeszow.pl), wspierających włączenie zawodowe osób wykluczonych. Dotyczy to wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w tym podmiotów ekonomii społecznej.
POZAFINANSOWO:
Do pozafinansowych form wsparcia przedsiębiorczości społecznej należą:
- udostępnienie przez samorząd lokalu, budynku lub działki pod działalność, w formie najmu lub dzierżawy, w przypadku organizacji pożytku publicznego możliwa jest również bonifikata od ceny rynkowej, przy kupnie nieruchomości ( ustawy o działalności pożytku publicznego),
- bezprzetargowe przekazanie nieruchomości osobom prawnym, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną, na cele niezwiązane z działalnością zarobkową, a także organizacjom pożytku publicznego na cel prowadzonej działalności pożytku publicznego (ustawa o gospodarce nieruchomościami),
- Usługi lub doradztwo w zakresie finansowym, księgowym, ekonomicznym, prawnym i marketingowym dla spółdzielni socjalnej – sfinansowane przez jednostkę samorządu terytorialnego z jej budżetu, w drodze uchwały,
- Szkolenia i doradztwo, realizowane w ramach działań instytucji rynku pracy i pomocy społecznej, wykorzystujące narzędzia ekonomii społecznej, wspierające zakładanie przedsiębiorstw społecznych,
- Współpraca przy realizacji wspólnych przedsięwzięć, projektów partnerskich (ustawa
o zasadach prowadzenia polityki rozwoju), - Wsparcie rzeczowe w postaci np. udostępnienia sali na spotkanie czy innych zasobów (telefon, faks, komputer itp.) na potrzeby działań podmiotów ekonomii społecznej,
Samorząd lokalny poza wspieraniem podmiotów ekonomii społecznej, może także sam uczestniczyć w budowaniu ekonomii społecznej w środowisku lokalnym poprzez inicjowanie powstawania takich podmiotów. Wiele gmin skorzystało już z tej możliwości powołując do życia takie instytucje jak Centrum Integracji Społecznej, Zakład Aktywności Zawodowej czy Spółdzielnie Socjalną. Więcej na ten temat na stronie www.old.es.rops.rzeszow.pl
DLACZEGO WARTO WSPIERAĆ EKONOMIĘ SPOŁECZNĄ?
- Bo dzięki podmiotom ekonomii społecznej można rozwiązać ważne problemy społeczne – takie jak np. bezrobocie. Zwiększenie zatrudnienia wśród klientów ośrodków pomocy społecznej, powiatowych centrów pomocy rodzinie, powiatowych urzędów pracy powoduje zmniejszenie ilości środków finansowych na wsparcie dla tych osób, a to z kolei przekłada się na niższe koszty samorządu,
- Bo stymulując rozwój lokalnych przedsiębiorstw, w dłuższej perspektywie zwiększają się wpływy do budżetu samorządu,
- Bo budowanie wizerunku samorządu jako odpowiedzialnego konsumenta, dbającego
o lokalną społeczność, konsultującego swoje działania z lokalną społecznością przekłada się na wynik wyborczy i na jakość życia mieszkańców danej Gminy, - Bo podmioty ekonomii społecznej mogą odciążyć struktury administracji publicznej,
- Bo ekonomia społeczna ma na celu rozwijanie sektora obywatelskiego, samorządności
i demokracji uczestniczącej, a na tym zależy nam wszystkim.
ZAKŁADANIE PODMIOTU EKONOMII SPOŁECZNEJ PRZEZ SAMORZĄD
Założycielem przedsiębiorstwa społecznego może być nie tylko organizacja pozarządowa czy osoby fizyczne, ale także samorząd. Jednostka samorządu terytorialnego może wziąć sprawy w swoje ręce i sama zaangażować się w rozwój ekonomii społecznej na swoim terenie, a tym samym rozwiązać część problemów społecznych, zwłaszcza grup wykluczonych społecznie. Jednostki samorządu mogą założyć przedsiębiorstwo społeczne samodzielnie lub w partnerstwie np. z organizacją pozarządową. Taki podmiot założony przez gminę czy powiat, nie tylko daje zatrudnienie ludziom – przeciwdziałając bezrobociu i ubóstwu, ale także pozwala na dostarczenie usług pożytku publicznego dla społeczności lokalnej np. takich jak opieka nad osobami starszymi czy usług użyteczności publicznej, jak np. pielęgnacja zieleni.
Samorząd może prowadzić przedsiębiorstwo społeczne w formie spółdzielni socjalnej, spółki z o.o. i spółki akcyjnej działającej w celach społecznych oraz podmioty ekonomii społecznej, takie jak zakład aktywności zawodowej, centrum integracji społecznej.”
WSPÓŁPRACA PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ Z BIZNESEM
Na pograniczu biznesu i celów społecznych działa sektor przedsiębiorczości społecznej, dający szansę na integrację zawodową oraz społeczną m.in. osobom długotrwale bezrobotnym, niepełnosprawnym, młodym matkom chcącym wrócić do zawodowej pracy. Wg prof. Hausnera przedsiębiorczość społeczna w relacji z sektorem prywatnym może przyjąć formę konkurencji, koegzystencji lub komplementarności (J. Hausner, „Zarządzanie publiczne”, Scholar, Warszawa, 2008, s. 219–220). Zdecydowanie najwięcej korzyści może przynieść relacja komplementarności, uzyskanej przez budowanie partnerstw między biznesem a przedsiębiorczością społeczną, która może przynieść wymierne korzyści obu partnerom.
Sektor prywatny dostosowując się do ciągle zmieniających realiów nieustannie musi poszukiwać nowych rozwiązań, nowych rynków zbytu, partnerów. Współpraca z PES może przynieść inne, świeże spojrzenia na określone zjawiska, grupy odbiorców, nowe rozwiązania, również może być impulsem do wprowadzenia nowych produktów dostosowanych do różnych grup społecznych. Wreszcie biznes otrzymuje nowego partnera, który może zaoferować wysokiej jakości usługi i produkty w konkurencyjnych cenach. Tego typu partnerstwo przynosi korzyści w warstwie promocji i budowania wizerunku- firma poprzez współpracę z przedsiębiorstwami społecznymi jako firma odpowiedzialna społecznie jest zdecydowanie lepiej postrzegana, co zwiększa jej rozpoznawalność, a co za tym idzie również przynosi wymierne korzyści finansowe.
Podmioty ekonomii społecznej otrzymują szansę współpracy z firmami o ugruntowanej pozycji na rynku, stałego odbiorcę swoich usług czy produktów osiągając korzyści nie tylko materialne, ale również społeczne. Codzienna praca członkom PES przynosi wzrost własnej wartości, daje poczucie, że praca może być źródłem satysfakcji i spełnienia zawodowego.
Korzyści dla sektora prywatnego:
- dostęp do nowych rynków i informacji bowiem inwestując w partnerstwo z przedsiębiorstwem społecznym, mającym wiedzę na temat danych realiów społecznych, firma szybciej zyskuje informacje z pierwszej ręki,
- możliwość zawierania kontraktów, korzystania z funduszy unijnych/grantów, nawiązywanie relacji biznesowych, które w innej sytuacji nie byłyby dostępne,
- możliwość tworzenia strategicznych sojuszy z partnerem, który umie posługiwać się językiem rynku lub społeczności, do których firma planuje dotrzeć,
- możliwość obniżenia opłat na rzecz PFRON (w przypadku kooperacji z przedsiębiorstwami społecznymi zatrudniającymi osoby niepełnosprawne, takimi jak zakłady aktywności zawodowej lub zakłady pracy chronionej),
- możliwość zyskania wizerunku firmy odpowiedzialnej społecznie, która strategicznie buduje swoje zaangażowanie i która w innowacyjny sposób podchodzi do kwestii odpowiedzialności,
- możliwość nawiązania pozytywnych relacji ze społecznościami lokalnymi oraz z potencjalnymi partnerami biznesowymi lub administracją publiczną,
- przedsiębiorstwo społeczne może świadczyć wysokiej jakości usługi, których prywatny biznes nie znajduje w ramach swojego sektora.
Korzyści dla przedsiębiorstw społecznych:
- stały kontrakt, dający regularne zatrudnienie oraz stałe źródło dochodu,
- uniezależnienie się tylko do dotacji w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa,
- możliwość skorzystania z wiedzy i doświadczeń w dziedzinie zarządzania przedsiębiorstwem,
- zwiększenie praktycznych umiejętności handlowych i organizacyjnych,
- możliwość rozwoju własnego przedsiębiorstwa poprzez poszukiwanie nowych partnerów oraz poszerzanie zakresu własnych usług i produktów.
Źródła:
J. Hausner, „Zarządzanie publiczne”, Scholar, Warszawa, 2008,
Zrób biznES- jak współpracować z podmiotami ekonomii społecznej, FISE, Warszawa 2012,
Spotkanie dwóch światów. Współpraca podmiotów ekonomii społecznej z biznesem, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Warszawa, 2013,
Kuraszko I., Rok B., Społeczna odpowiedzialność biznesu i ekonomia Społeczna, Ekonomia Społeczna Teksty, 2007,